Acht elementen zijn fundamenteel bij het vormgeven van inclusief onderwijs en een vertaalslag te maken van het VN-verdrag naar de praktijk. Op deze pagina delen we aspecten en inspiratie rondom het inclusie-element: Programma en toetsing.

• Een inclusief onderwijsprogramma en toetsing houdt op uitvoeringsniveau rekening met de behoeften van studenten met een ondersteuningsbehoefte zodat minder maatwerk nodig is. Essentieel hierbij is dat het onderwijsprogramma en de toetsing zich aanpast aan de student zodat deze zich maximaal kan ontwikkelen: niet andersom. Instellingen erkennen daarmee dat iedere student de capaciteit en het recht heeft om te leren.

• Inclusieve onderwijsprogramma’s bieden flexibele curricula, lessen en leermethoden en toetsvormen waarin die recht doen aan de capaciteiten en ambities van individuele studenten.

• Om een inclusief onderwijsprogramma en toetsing te bewerkstelligen is het nodig om ervaringsdeskundigheid van studenten met een ondersteuningsbehoefte te benutten bij de vormgeving van het onderwijs en toetsing.

Aspecten

• flexibele leerroutes

• inclusief toetsen en examineren

• VN-verdrag Handicap in curriculum.

Servicedocument

In de volgende paragrafen gaan we dieper in op hoe instellingen dit thema kunnen aanpakken. Samen met de werkgroepleden werken we aan een servicedocument rondom de acht inclusie-elementen, waarin we concrete handvatten bieden. We starten met goede voorbeelden uit de praktijk, zodat zichtbaar wordt wat al goed werkt. Vervolgens brengen we de to do’s voor het hbo en wo in kaart – welke stappen zijn nog nodig om dit stevig te verankeren? Daarna delen we praktische tips voor instellingen om direct aan de slag te gaan. Tot slot bieden we inspiratie om verder te denken dan de bestaande kaders en nieuwe mogelijkheden te ontdekken.

In deze paragraaf presenteren we inspirerende voorbeelden van onderwijsinstellingen die al stappen hebben gezet in de vertaalslag van het VN-verdrag handicap inzake het onderwijssysteem. Deze voorbeelden dienen als praktijkcases die aantonen hoe inclusieve maatregelen in de onderwijspraktijk succesvol kunnen worden toegepast en welke impact dit heeft op studenten met een ondersteuningsbehoefte. Ze bieden waardevolle inzichten voor anderen die inclusie willen bevorderen in hun eigen organisatie.

Best practice

...

Best practice

...

In deze paragraaf beschrijven we de acties van de onderwijsinstellingen die worden opgepakt om de inclusie van studenten met een ondersteuningsbehoefte te verbeteren. We identificeren de stappen die we samen moeten zetten om te voldoen aan de verplichtingen van het VN-verdrag handicap en de toegang voor alle studenten te waarborgen. Dit omvat zowel structurele veranderingen, zoals het aanpassen van faciliteiten en processen, als het ontwikkelen van beleid en het bieden van trainingen.

Activiteit

...

Activiteit

...

In deze paragraaf delen we praktische tips gegeven voor instellingen die zich willen inzetten voor het bevorderen van inclusie. Dit gedeelte biedt aanbevelingen die instellingen direct kunnen implementeren in hun onderwijsbeleid en praktijk. De focus ligt op haalbare acties, zodat instellingen kunnen werken aan de structurele integratie van inclusie in hun organisatie.

Tip 2

...

Tip 1

...

In deze paragraaf delen we praktische documenten zoals handreikingen, infosheets, ervaringen van studenten en andere hulpmiddelen die jou als professional kunnen helpen bij het bevorderen van inclusie in het onderwijs. We hopen je met deze handvatten te inspireren om verder te bouwen aan een meer inclusieve leeromgeving, met oog voor studenten met een ondersteuningsbehoefte.

Specifiek mbo:

• Handreiking Centraal examineren in het mbo: stappenplan van aanvraag tot aanpassing (2024)

• Handreiking Passend onderwijs in het mbo (2024)

• Infographic Mogelijkheden voor passend examineren bij centrale examens in het mbo (2024)

• Handreiking Passend examineren, er kan meer dan u denkt (2020)

Specifiek hbo/wo:

• Inspiratieposter Toetsing en inclusiviteit Hogeschool Rotterdam

• Good practice Studieopdracht over inclusie bij ‘Science Connect’ Universiteit van Amsterdam

• Good practice UDL toegepast bij Innovationlab van NHL Stenden 

• Artikel Knelpunten bij landelijke toetsen en digitale toetssystemen 

• Artikel best practices AHEAD congres – toegankelijkheid als criteria in opdrachten studenten

Algemeen:

• Checklist Inclusief curriculum

• Handreiking Inclusief onderwijs: van ontwerp tot uitvoering

• Handreiking UDL

• Bouwstenen en spel UDL

• Handreiking Planmatig werken aan toegankelijk toetsen en examineren

• Handreiking Draagvlak creëren voor toegankelijk toetsen en examineren 

• Infosheet Tips over toegankelijke toetsen en examens

• Infosheet Toegankelijk onderwijs voor neurodivergente studenten 

Deze voorbeelden zijn niet uitputtend. Bekijk ook de andere publicaties, onderzoeken en tools.