Je volgt als student hoorcolleges, werkcolleges, voert praktijkopdrachten uit en werkt samen met andere studenten aan groepsopdrachten. Soms is het lastig om wegens een ondersteuningsbehoefte mee te doen aan alle studieactiviteiten. Misschien merk je pas tijdens het studeren dat je een hulpmiddel nodig hebt. Hoe krijg je dat snel geregeld, zodat je zo min mogelijk vertraging oploopt?

Suzanne, hbo-student Sociale studies, heeft een gehoorbeperking.

‘Aan het begin van het schooljaar werd ik zes weken ziek van de streptokokkenbacterie en heb ik ook in het ziekenhuis gelegen. Het was ontzettend lastig om toen voorzieningen te krijgen. Omdat ik niet naar de colleges kon, vroeg ik of deze werden opgenomen, wat niet mogelijk was. Zelfs toen ik zelf had geregeld dat docenten een camera konden afhalen bij de hogeschool, kon dat niet volgens de hoofdcoördinator. Het was allemaal ‘te kort dag’, zei diegene. Het enige wat ze één keer hebben geprobeerd is een skype-verbinding tijdens een college. Maar als je ziek bent, kun je niet voorspellen of je op het moment van de les je goed genoeg voelt en bovendien was de verbinding slecht. Uiteindelijk waren mijn klasgenoten hier een sleutelfiguur, omdat ik al hun aantekeningen mocht hebben.’

Soms weet je zeker dat een student met een ondersteuningsbehoefte geholpen is met een bepaalde voorziening, maar krijg je de examencommissie niet mee. Samenwerken met de vakdocent kan helpen. Je kunt de docent vanaf het begin erbij betrekken en vragen mee te denken in oplossingen. De docent weet wat er wordt gevraagd van de student, terwijl jij weet welke voorzieningen er mogelijk zijn. Het is dan wel nodig de docent tijdig te informeren over de komst van een student en zijn, haar of diens ondersteuningsbehoefte. Je kunt je collega’s van ICT vragen na te denken hoe dat mogelijk is. Via een link met de informatie uit de studiekeuzecheck bijvoorbeeld.

Informatie over ondersteuningsvragen en mogelijke voorzieningen voor docenten aanbieden op een centrale plek, bijvoorbeeld de digitale leeromgeving, helpt ook. 

In onverwachte situaties zoals plotselinge ziekenhuisopname of een grillig ziektebeeld, is snelle toekenning van een voorziening nodig. Misschien kun je in zulke situaties in overleg met de examencommissie proberen een voorlopige toekenning te regelen waarover de commissie later definitief beslist. Dat heeft veel voordelen. Ten eerste kan de student er meteen gebruik van maken en loopt hij, zij of hen geen vertraging op. Ten tweede heeft de examencommissie de tijd voor een zorgvuldig definitief besluit. Ten derde kan de student de voorziening alvast uitproberen en ervaren of deze helpt. Tot slot kan de student hiermee aantonen aan de examencommissie dat de voorziening geschikt is.

Een student met een ondersteuningsbehoefte komt jouw vak volgen. Je kunt vooraf al veel betekenen. Je kunt voor de start van je colleges al iets vertellen over je werkwijze, de tijdsinvestering, welke werkvormen je hanteert en welke mogelijke voorzieningen er zijn. Daarmee stel je de student in de gelegenheid na te denken over de voorzieningen die hij, zij of hen nodig heeft om jouw vak te kunnen volgen. 

Zo kun jij daar als docent vanaf het begin rekening mee houden en kan de student voorzieningen bijtijds aanvragen bij de studentendecaan. Vooraf contact met de studentendecaan over wat er mogelijk is op dit gebied helpt ook. Of kijk voor ideeën op de website www.onbelemmerdstuderen.nl van ECIO. Ook kan het helpen als de student samen studeert met een klasgenoot die tegen dezelfde belemmering aanloopt.

Je hebt met plezier meegewerkt aan een mooi beleidsplan over Studeren met een ondersteuningsbehoefte. Hoe zorg je dat het werkt in de praktijk? Als coördinator heb je als geen ander het overzicht over de verschillende begeleiders en ondersteuners en weet je vaak waar het goed gaat en waar niet. Studieproces in kaart helpt je om te zien waar de verschillende disciplines elkaar kunnen ondersteunen. Jij kunt overleg initiëren om met elkaar op goede ideeën te komen om de uitvoering te verbeteren. Je kunt ook terecht bij ECIO voor advies over het implementeren van beleid. Met de Beleidsscan breng je ‘probleemterreinen’ in kaart en kun je met ondersteuning van een medewerker van ECIO samen aan oplossingen werken. Als je interesse hebt in deze methode, kun je contact opnemen met ECIO.

Je kunt met ICT de procedures voor studenten met een ondersteuningsbehoefte versnellen. Zo kun je bijvoorbeeld de informatie over studenten met een ondersteuningsbehoefte uit de studiekeuzecheck of Studielink koppelen aan een informatiesysteem voor docenten en decanen. Hierdoor worden zij automatisch op de hoogte gebracht van de komst van een student en diens ondersteuningsbehoefte. Dit stelt hen in staat om tijdig passende maatregelen te treffen en de student optimaal te ondersteunen. Of door een informatieplek binnen de digitale leeromgeving te creëren voor studenten én docenten over ondersteuningsvragen en voorzieningen. Digitaal toegankelijk natuurlijk! Voor advies over een digitaal toegankelijke leeromgeving kun je terecht bij ECIO.

Soms heeft een student met een ondersteuningsbehoefte plotsklaps een voorziening nodig, omdat hij, zij of hen uitvalt door ziekte. Dan kan het wachten op een besluit van de examencommissie lang duren. Denk aan Suzanne die om opnames van colleges vraagt, omdat zij langdurig niet naar college kon vanwege een streptokokkeninfectie. Het kan ook zijn dat de student pas tijdens het studeren merkt welke voorziening hij, zij of hen nodig heeft. Een versnelde procedure waarbij de studentendecaan een voorlopige voorziening regelt, kan dan handig zijn. 

Als lid van de examencommissie neem je binnen de reguliere termijn van zes weken een definitief besluit. Een bijkomend voordeel is dat de student de voorziening alvast kan uitproberen, ervaren of deze helpt, en hiermee kan aantonen dat de voorziening geschikt is. Dit vormt een belangrijk criterium uit de Wet Gelijke Behandeling op grond van handicap en chronische ziekten (WGBh/cz), waarop je de aanvraag beoordeelt.

Je kunt als medewerker van de Facilitaire dienst een steentje bijdragen aan een toegankelijke omgeving voor studenten met een ondersteuningsbehoefte. Colleges op video kunnen een uitkomst zijn voor studenten die langdurig ziek zijn of door hun ondersteuningsbehoefte onderwijs op afstand volgen. Een goed functionerende ringleiding in de collegezaal is een must voor een slechthorende student. Rustruimte en aparte tentamenruimten ook. Of denk aan zoiets simpels als een oprijplaat bij het podium voor de diploma-uitreiking. 

Als medewerker Facilitaire dienst weet je vaak als geen ander hoe het gebouw in elkaar zit. Loop eens door het gebouw met een aantal studenten met een ondersteuningsbehoefte en maak een checklist die je bij elke gelegenheid of evenement kunt nalopen. Je kunt ook terecht bij ECIO voor tips over fysieke toegankelijkheid.

Je wilt niet dat studenten met een ondersteuningsbehoefte lang op toekenning van een voorziening moeten wachten, waardoor ze vertraging oplopen. Soms doen zich onverwachte situaties voor zoals plotselinge ziekenhuishuisopname of verergering van klachten. Of soms merkt de student pas tijdens het studeren dat hij, zij of hen een voorziening nodig heeft. In zulke gevallen kan het helpen als de studentendecaan een voorlopige voorziening kan regelen. De student is daarmee meteen geholpen, de examencommissie beslist in een later stadium definitief. 

Stimuleer ook dat de docent een actieve rol heeft in het meedenken over voorzieningen. Als de docent de student met een ondersteuningsbehoefte vroegtijdig informeert over zijn werkwijze, kan de student alvast nadenken over de voorzieningen die hij, zij of hen nodig heeft om het vak te kunnen volgen en tijdig een aanvraag indienen. Schakel een ICT-medewerker in om de informatievoorziening aan docenten te verbeteren.